Cho con bú bằng sữa bột (formula)

Mình không có điều kiện cho con bú bằng sữa mẹ dù rất muốn và đã cố gắng đủ kiểu 1 cách khoa học theo hướng dẫn của y tá, chuyên gia dạy cho con bú (lactation consultant), ... Mình thường bảo ngắn gọn là "mình ko có sữa" nhưng thực chất mình ko thể cho con bú vì bé nhà mình ko chịu ngậm ty mẹ kích sữa trong những ngày đầu, và 1 tý xíu phần cũng là do mình ko có kinh nghiệm. Túm lại bé nhà mình bú bình. (tuy nhiên trong 3 tháng đầu đời, nó may mắn được bú tý sữa mẹ để có kháng thể từ bạn mình (tuần ăn 5, 6 bữa gì đó). 

Khi đã quyết định (hoặc buộc) phải cho con bú thì mẹ có thể xem xét các cách sau (theo kinh nghiệm của bản thân mình). 

1. Chọn sữa phù hợp với con: Không nhất thiết phải là sữa xịn, mắc tiền mới là tốt. Tại EU, khi 1 loại sữa được cho ra đời, nó phải được kiểm tra ko biết bao nhiêu lần và cũng phải đáp ứng các yêu cầu do LUẬT đưa ra, nếu ko, nó ko bao giờ có mặt trên thị trường. Yên tâm chuyện này! Kinh nghiệm bé nhà mình, mình dùng sữa rẻ nhất tại Ý, và có nhiều bs bảo là ko nên (lý do ko biết!) nhưng ko phải bs nào cũng bảo thế, mình nói chuyện với 5 bs, 2 người ko chịu (trong đó có 1 người nói nếu bé vẫn ok, ko bị đau bụng, phát triển tốt thì cứ tiếp tục sử dụng, dù ông ấy ko có ý định khuyên bệnh nhân mình dùng brand này). còn lại 3 người kia thì đều chung ý kiến: kết cấu chính là như nhau, nếu nó dỏm thì ko bao giờ có mặt trên thị trường (trong đó 1 người đã đọc nguyên bản nghiên cứu quá trình làm sữa này và nói cô ấy hoàn toàn ko có ý kiến nào về giá trị dinh dưỡng, và trên thực tế, cô ấy cho 2 con bú hoàn toàn bằng loại sữa rẻ này. cho nên, 1 lần nữa, mình có thể khẳng định, việc sữa mắc rẻ, không phải là điều quan trọng nhất. Nên những ai không có điều kiện chạy đua với các loại sữa quảng cáo ầm ỹ mắc tiền thì cũng chả có gì phải lo lắng cả. 
2. Cách cho con bú bình: Nghĩ thì dễ, nhưng nếu mẹ biết cách cho bú, thì vẫn tốt nhất cho bé.
   *Cho bé nằm tư thế thoải mái, ko nằm hoàn toàn trên sống lưng, ko ngồi hoàn toàn, nửa nằm nửa ngồi trên tay mẹ là tốt nhất.
   *Cho bé bú chừng 5 ngụm thì dừng lại 1-2 giây rồi lại tiếp tục (vì có ai uống nước mà ực ực nguyên chai ko ngừng nghỉ hông??), em bé sơ sinh khi vài ngày tuổi cho đến hơn 3 tháng cũng chưa biết cách từ chối sữa khi no, huống chi là ngừng bú để thở lấy hơi.
   *Cho bé bú chừng nửa bình thì ngưng, dựng bé lên cho bé ợ hơi, hoặc nếu bé có dấu hiệu buồn ngủ khi bú, mang bé đi thay tã cho bé tỉnh táo rồi cho bú phần còn lại. Điều này quan trọng cho bé nào có dấu hiệu "phê" sữa, cứ bình vào miệng là ngủ, như thế bé ko có lượng dinh dưỡng cho 1 bữa, nếu thói quen tăng dần thì khi lớn lên tầm 4, 5 tháng, bình sữa là cái cách dỗ ngủ, khi ngủ phải có 1 bình sữa, và cách này làm bé khi thức giữa đêm thì cần sữa mới ngủ, và dỹ nhiên, sẽ làm hư răng của bé. *Lại phải nói thêm, nhiều người, rất nhiều người nói dù gì răgn cũng sẽ rụng, khỏi phải lo. KHÔNG ĐÚNG, có câu dạy con từ thuở còn thơ, nếu bé ko biết cách chăm sóc răng miệng từ bé, lớn lên sẽ hình thành thói quen xấu, rất rất khó chữa, và dỹ nhiên nguy cơ răng hoàn chỉnh cũng sẽ hư hỏng nếu ko được chăm sóc hợp lý và khoa học.
   *Sau khi bú xong, mẹ thay tã. Mình thường thay tã sau bữa ăn vì trong khi ăn bé thường tè và ị. ;) (cách này mình học từ y tá, tuy nhiên cách hợp lý nhất mà mình được dạy là thay tã ở giữa bữa ăn cho bé) ;) 
3. Bị táo bón vì sữa bột: Điều này khôgn hiếm 1 tý nào. Và bé béo nhà mình bị táo bón rất nặng khi mới có 5 ngày tuổi thôi. Khi đó mình không có kinh nghiệm, thấy con bé tí tẹo tèo teo bị bón mình đau lòng lắm, nhiều khi thấy con oằn người rặn mặt tím cả lại mà mình chỉ muốn khóc. Sau đó, mình có đi hỏi bác sỹ và y tá, cũng như các bà mẹ khác, kinh nghiệm của mình đơn giản như sau:
   *Pha loãng sữa, thay vì mỗi 1 muỗng bột là 30ml nước thì mình pha là 40ml nước cho mỗi muỗng, suy ra bé uống 3 muỗng bột cần 120 ml nước thay vì 90ml.
   *Tăng cường lượng nước cho bé: dẫu biết trẻ nhỏ phải 100% sữa (đặc biệt là SỮA MẸ), ko được uống nước hay trà, hay bất cứ cái gì khác. Nhưng nếu bé bị táo bón thì buộc phải cho nước, mỗi ngày là 50ml (có chỉ định của bs). Mọi người nên chú ý, khi bé táo bón, bé sẽ bỏ ăn chứ không riêng gì đau đít khi ị. Ngoài ra, nếu táo bón quá nặng, phân chặn ngay đít, bé ko xì hơi được, sẽ bị đau bụng. Rất là tội nghiệp. Thế khi nào mới gọi là bón??? Tùy nhé! có bác sỹ bảo bé ị 2 ngày 1 lần cũng Ok 4 ngày cũng Ok. TUY NHIÊN mình cho rằng phụ thuộc vào cơ chế từng cơ thể, mình biết có nhiều bé ị cách 2 ngày 1 lần, nhưng do cơ thể hoạt động như thế, phân vần mềm mượt, nhưng như bé nhà mình, nó đi ị 1 ngày đều đặn là 3, 4 lần. Nếu nguyên buổi sang cho đến 14h chiều mà ko ị nghĩa là đã bị tắc tị rồi, và dỹ nhiên nó bỏ ăn, nó chỉ ăn lại khi đã đẩy hết được phân từ bụng bự ra thôi. Do đó kinh nghiệm của trường hợp mình là khi bé ko ị vào buổi sáng là mình massage, cho ăn táo hấp chín (khi bé bắt đầu 4 tháng tuổi được cho ăn), giúp bé đi ngoài.
   *Có nhiều loại sữa làm cơ chế đi ngoài của bé khác nhau, mình dùng 2 loại trộn chung, vì loại 1 bé rất Ok, nhưng bị bón, loại 2 thì quá béo làm bé bị đầy hơi, đau khóc vật vã như là bị colic (khóc dạ đề), các bà mẹ bên đây cũng đồng ý brand đó làm con họ khóc nhiều, và hầu như ai cũng từ chối (và brand này rất mắc tiền, bs nào cũng khuyên --> 1 lần nữa khẳng định, giá tiền và ngay cả bs họ chỉ khuyên khi chưa biết cơ thể bé đáp trả thế nào với loại sữa, chứ nếu bé thử sữa rồi mà ko Ok thì bs họ cũng sẽ phải khuyên mẹ tìm loại sữa phù hợp mà thôi!). tuy nhiên, loại 2 làm bé đi phân Ok. Thế là mình mix chung 2 thứ, khi nói chuyện với 1 người quen làm ngành chăm sóc sức khỏe (healthcare) anh ấy nói về mặt kỹ thuật, họ không khuyến khích, nhưng nhìn chung, cái chính nếu bé phát triển tốt thì Ok. CÁc bà mẹ bên đây cũng có người làm như thế. Mình bản thân, không hiểu rõ về mặt dinh dưỡng, có lẽ phải nhờ chị Phương giải thích và cho lời khuyên hợp lý việc này. Riêng cá nhân mình, mình làm như thế và bé béo nhà mình ăn ngủ, ị rất rất tốt, mình vui cực kỳ luôn. ;) Hiện tại bé đã gần 8 tháng, nên mình ko còn lo lắng về việc táo bón do sữa nữa. 
 

 

Chú ý: 

• Việc pha sữa loãng cho bé không ảnh hưởn gì về mặt dinh dưỡng (dỹ nhiên nếu bé lên cân đều đặn, đi ị đều đặn). NHƯNG nếu pha sữa quá đặc ví dụ như 1 muỗng bột là cần 30ml nước thì bố mẹ cho thêm 1.5 muỗng bột thay vì 1 (vì cho rằng sữa sẽ giàu dinh dưỡng hơn) là 1 sai lầm nghiêm trọng. Do trẻ sơ sinh, hệ tiêu hóa còn rất rất non nớt, nếu cho ăn quá "nặng" cơ thể ko tiêu hóa được, sẽ làm đau bụng, ...
• Uống sữa bột làm bé mập hơn bé bú mẹ: Đúng, nhưng là MẬP PHÌ, mập không cần thiết. Nếu trẻ quá béo, thì nguy cơ lớn lên bị béo phì và các chứng bệnh khác cũng cao. Mình bản thân cho rằng nuôi con cần nhất là khỏe mạnh, sau đó là bé vui vẻ, hạnh phúc; chứ con đẹp, con mập mà bệnh hoài, hay phát triển không tốt thì để làm gì??
• Nếu trẻ bú formula được bác sỹ khuyến cáo là bé quá dư cân, mẹ có thể pha loãng sữa hơn thay vì cho bé uống quá nhiều formula. BẢn thân bé béo nhà mình khá ... béo, nên từ khi 4 tháng, thay vì uống theo công thức được khuyên trên vỏ hộp sữa thì bs của bé yêu cầu mình nên pha loảng sữa để bé ko bí lên cân quá nhiều. Mình làm như thế, và con bé nhà mình vẫn ... beo béo nhưng rõ ràng là nếu mình cho bú theo đúng liều lượng nước và bột thì nó còn béo đến đâu nữa???? hix! Mình chỉ cần con khỏe thôi! chứ nó bé quá, có biết gì đâu, mẹ cho ăn gì thì ăn đó. Nếu muốn con béo mập cho nhìn đã mắt, sau này lớn lên nó có nguy cơ béo hoặc bệnh thì mình không ham! ;(
• Cũng không nhất thiết sữa bột giúp bé mập 100%, mình có biết 3 bà mẹ bên đây, con khôgn hấp thụ sữa bột, bé ốm yếu vô cùng (mấy ngày đầu cứ nghĩ sữa ko đủ nên cho bé bú bình), Sau 2 tháng, thấy con ốm yếu, dù đã thử nhiều loại, mẹ cố cho con bú nhiều hơn, (dỹ nhiên sữa tiết nhiều hơn! VÀ lần nữa, việc cho con bú là kích sữa! ai ít sữa thì cho con bú nhiều hơn! Cũng có những lý do khác như stress, ... nhưng việc bé ngậm ty là rất quan trọng). Quay lại trường hợp trên, sau khi bé bú mẹ thì phát triển vượt bậc, to bự vô cùng. 
• Dùng sữa bột có thể làm bé dị ứng: Đúng! chính xác thế nào mình ko rõ, mình chỉ biết 1 trường hợp 1 chị bạn cho con uống sữa bột bé ko hấp thụ, giảm cân sút cân đến độ phải chạy vào SOS và bs giữ lại 3 ngày (khi bé 15 ngày tuổi), sau này bs bảo bé ko uống được sữa bột, mà phải uống sữa formula lỏng. Loại này như sữa tươi, nhưng là formula dành cho bé sơ sinh, mắc tiền lắm lắm. 1l là 3 Euro trở lên, dùng trong vòng 24 tiếng thì vất. 1 em bé 2 tháng, 1 ngày uống hơn 1 l formula (mà uống ít hơn thì cũng phải vất đi!), làm tính nhẩm, sẽ thấy bao nhiêu tiền cho đủ? ;(( Chưa kể formula không có kháng thể, và có hững nguy cơ khác như béo phì, táo bón, ...
• Sau 12 tháng, các em bé có thể uống sữa bò. YAyhoo! mình vui quá, vì tiết kiệm được tý tiền từ sữa bột hahaa!!!! ;p cũng có thể dẹp cái đống máy móc hâm sữa, và chai lọ đựng sữa được rồi. (nhà bếp chật quá, mà con bé béo lại chiếm trọn 1 góc to cho đồ đạc linh tinh xèng của nó) ;)